هدف گذاری به روش smart چه می گوید ؟

اسمارت برخلاف اسمش، یک روش هوشمند و عجیب و غریب نیست. قرار هم نیست که یک الگوریتم خفن و پیچیده برای اهداف شما ارائه دهد که درست یا غلط بودن هدفتان را مشخص کند. کلمۀ SMART از حروف اول 5 کلمه گرفته شده است که هر کدام به یک ویژگی اشاره دارند. 5 ویژگی اسمارت عبارتند از:

• مشخص (Specific)
• قابل اندازه‌گیری (Measurable)
• در دسترس (Achievable or Attainable)
• مناسب و مرتبط (Relevant)
• زمان‌دار (Time-based or time bounded)

آقای دوران متوجه شد که اگر اهداف این پنج ویژگی را داشته باشد، مردم می‌توانند روی خواسته‌هایشان تمرکزکنند و شانس موفقیتشان را بالا ببرند. حالا به بررسی هرکدام از ویژگی های ذکر شده ی بالا میپردازیم.

قابل اندازه گیری بودن(Mesurable)

هدفتان باید قابل اندازی گیری باشد تا بتوانید درصد پیشرفت خود را محاسبه کنید .دو هدف زیر را مقایسه کنید :

• می خواهم سایتم بیشتر دیده شود
• می خواهم سایتم تا آخر ما 1000 فروش داشته باشد

در یک نگاه متوجه می شوید که هدف دوم به راحتی اندازی گیری می شود . شما در آخر ماه می توانید پیشرفت فروش خود را از روی فاکتورهای صادر شده محاسبه کنید .

مثلاً اگر تا آخر این ماه موفق شوید فروش سایت را به 600 فروش برسانید، 60 درصد راه را رفته‌اید. خود این که چه قدر از هدفتان انجام شده است به شما انرژی می‌دهد که راهتان را ادامه دهید.

• قابل دست یابی (Achievable or Attainable)

آیا هدف شما قابل دست‌یابی هست؟ فکر می‌کنید پول، تخصص یا زمان کافی برای رسیدن به هدفتان دارید؟اگر خواسته شما قابل دستیابی نباشد، احتمال شکست افزایش پیدا می¬‌کند.

صبر کنید! این به این معنی نیست که نمی¬‌توانید هدف¬‌های بزرگ یا چیزهایی که در نظر دیگران غیر ممکن می آید برای خودتان مشخص کنید! اتفاقاً می توانید بلند پرواز باشید ولی ابتدا باید به طور واقع‌گرایانه ببینید که این خواسته شما به چه منابعی نیاز دارد، چه امکاناتی می¬‌خواهد و چه توانمندی¬‌هایی را باید در خودتان ایجاد کنید.

فوت و فن انتخاب هدف‌های بزرگ چیست؟

دقت کنید که اینجا منظور هدف‌های تخیلی و غیر‌ واقعی نیست. تخیلی‌ها که از همان ابتدا تکلیفشان مشخص است و مردود هستند. مثلاً نگویید می‌خواهم آخر هفته بروم کره ماه!!در اینجا راجع به هدف‌هایی صحبت می‌کنیم که خیلی بزرگ هستند ولی غیرممکن نیستند. یعنی شما احتمالاً در زمان حال توانایی انجام آن را ندارید، ولی با این حساب مشتاقید که در آینده به آن برسید. با این هدف‌ها چه می‌کنید؟اینگونه هدف‌ها را خردشان کنید به هدف‌های کوچک‌تر؛ چون رسیدن به هدف‌های کوچک‌ راحت‌تر است. بعد یکی یکی برای هدف‌‌های کوچک‌ترتان برنامه‌‌ریزی کنید و به هر هدف که رسیدید برای خودتان جشن بگیرید یا جایزه بدهید.بالاخره هر راه طولانی¬‌ای از قدم های کوچک تشکیل می‌¬شود! خوبی این کار این است که وقتی به هر هدف کوچک می¬‌رسید، پیشرفت خود را حس می‌کنید و این احساس پیشرفت به آدم انگیزه می‌¬دهد که راهش را ادامه دهد.

زمان‌دار (Time-based or Time bounded)

شاید برایتان سوال پیش بیاید که برای هر کار چقدر زمان بگذارم؟ زمانی که مشخص می¬‌کنید باید زمان معقولی باشد. نه خیلی باز برنامه‌ریزی کنید که کارایی¬تان کم شود (چون وقت طلاست!)، نه خیلی فشرده که اگر هر کار کوچکی در این میان پیش بیاید مجبور شوید کارتان را عقب بیندازید و بدقول شوید.

• من می‌خواهم سایتم 1000 نفر بازدیدکننده داشته باشد
• من می‌خواهم سایتم تا آخر این ماه 1000 نفر بازدیدکننده داشته باشد
• در حالت دوم من یک زمان مشخص دارم؛ پس اگر می‌خواهم تبلیغات کنم، مطلب خوب بزنم یا خدماتم را بیشتر کنم، باید در این بازه زمانی انجام دهم.
• تغییر دادن اهداف گاهی لازم است

مقدمه ای بر روش هدف گذاری SMART

در اواخر قرن 19 ، آلبرت هابارد ، فیلسوف آمریکایی متوجه شد که بسیاری از افراد بر خلاف تمام تلاشی که میکنند در راه رسیدن به خواسته هایشان ، شکست میخورند.این موضوع ارتباطی با هوش و ذکاوت و یا تنبلی افراد نبود .بلکه هابارت به این نتیجه رسیده بود که عدم تمرکز افراد روی اهدافشان ، موجب شکست آنها می شود .افراد به یک روشی نیاز داشتند تا بتوانند خواسته هایشان را گام به گام مشخص کنند .

در اواخر قرن بیستم ، یعنی تقریبا 100 سال بعد از تحقیقات هابارد ، جرج تی دوران روش هدف گذاری smart را معرفی کرد.

آقای دوران مشاور در حوزه مدیریت و مدیر یک شرکت در واشنگتن بود. او در نوامبر 1981 مقاله‌ای با عنوان «یک راه هوشمند برای نوشتن اهداف مدیریتی وجود دارد» منتشر کرد. این مقاله همان هدف‌گذاری SMART را که نگاه جدیدی به روش انتخاب اهداف داشت، معرفی کرد.

مشخص بودن specific

در اواخر قرن 19 ، آلبرت هابارد ، فیلسوف آمریکایی متوجه شد که بسیاری از افراد بر خلاف تمام تلاشی که میکنند در راه رسیدن به خواسته هایشان ، شکست میخورند.این موضوع ارتباطی با هوش و ذکاوت و یا تنبلی افراد نبود .بلکه هابارت به این نتیجه رسیده بود که عدم تمرکز افراد روی اهدافشان ، موجب شکست آنها می شود .افراد به یک روشی نیاز داشتند تا بتوانند خواسته هایشان را گام به گام مشخص کنند .

• می خواهم در کارم موفق تر شوم
• می خواهم مشتریان بیشتری داشته باشم
• میخواهم در ماه 10000 فروش از وب سایت خود داشته باشم

به نظر شما به کدام یک از این هدف‌ها راحت‌تر می‌توان دست یافت؟ مطمئنا‍ً هدف آخر واضح‌ تر خواسته ما را بیان می‌کند و دقیقاً مشخص می‌کند نتیجه کار چه باید باشد. بنابراین ذهن هم راحت‌تر می‌تواند بر روی آن تمرکز کند.

اولین ویژگی smart به ما میگوید که هدف ما باید واضح ، مشخص و دقیق باشد .یعنی شما دقیقا بدانید چه چیزی می خواهید . برای فهمیدن به این نکته که دقیقا چه چیزی میخواهید می بایست این سوالات را از خودتان بپرسید :

• • دقیقاً به چه چیزی می‌خواهم برسم؟
  • چگونه و با چه روشی این کار انجام می‌شود؟
  • آیا در جای خاصی باید انجام دهم؟
  • چه کسی می‌تواند به من کمک کند؟

پس اگر بخواهیم همان مثال اولیه «افزایش فروش کالای خود در سایت» را با سوالات بالا دقیق‌تر کنیم، به صورت زیر بیان می‌شود:شما می‌خواهید با محتوای خوب و تبلیغات، فروش کالای سایتتان را به 10000 نفر برسانید. پس احتمالاً شما به یک مشاور در زمینه بازاریابی دیجیتال نیاز دارید. و در نهایت ممکن است تصمیم بگیرید که مکان خاصی مثل اینستا یا گوگل را برای تبلیغات خود انتخاب کنید.می‌بینید! وقتی هدف مشخص است به راحتی آب خوردن می‌توان برای آن برنامه ریخت!

مناسب و مرتبط (Relevant)

هدفی که تعیین می‌کنید باید با اهداف دیگرتان همخوانی داشته باشد. همچنین دقت کنید که این خواسته باید مناسب شخصیت، نیاز و روحیات شما باشد.برای روشن شدن این موضوع کافی است بدانید چرا باید انجامش بدهید؟از خودتان بپرسید: آیا این هدف همان چیزی هست که شما می¬‌خواهید یا نیاز دارید؟ فکر کنید که به هدفتان رسیده¬‌اید، آن¬ وقت چه تغییری در شرایط شما به وجود¬ می‌¬آید؟ آیا این تغییر خوشحالتان می‌کند؟ یا فقط چون بقیه از شما خواسته‌¬اند یا به خاطر این که دیگران هم این کار را انجام می¬‌دهند تصمیم گرفته¬‌اید چنین هدفی برای خودتان انتخاب کنید؟

همه این سوالات چرایی هدف را برای شما مشخص می‌کند. وقتی پاسخ این سوال‌ها را بدهید، می‌فهمید که این هدف با شخصیت، روحیات و اهداف دیگر شما همخوانی دارد یا نه.برای این کار فرض کنید یک فروشگاه اینترنتی هدف خود را افزایش بازدید 10 درصدی تعیین کرده است. این کار چه سودی برایش دارد؟ مردم بیشتر به سایتش سر می‌زنند و محصولاتش بیشتر دیده می‌شود. دیده شدن بیشتر ممکن است باعث افزایش فروش محصولاتش شود و همه این‌ها بر موفقیت کارش موثر است. پس این هدف کاملاً با هدف اصلی و دیگر اهداف فروشگاه همخوانی دارد.